COVID-19 Dheerada: Caqabadaha Dadku Wajahaan iyo Sida Loola Tacaali Karo
Cudurka safmarka ah ee COVID-19 wuxuu dunida ku soo bandhigay caqabado aan horay loo arag, laga bilaabo nidaamyada caafimaadka oo la daalaa dhacaya ilaa dhaqaalaha adduunka oo hoos u dhacay. Si kastaba ha ahaatee, xitaa marka bukaannada qaar ay ka soo kabtaan caabuqa fayraska, waxaa jira koox kale oo wajahaysa dhibaatooyin muddo dheer ah oo loo yaqaan ‘Long COVID-19’ ama ‘Post-Acute Sequelae of SARS-CoV-2 infection (PASC)’. Maqaalkan waxaan ku eegaynaa caqabadaha ay dadku wajahayaan marka ay la tacaalayaan Long COVID-19 iyo sida ugu wanaagsan ee loola tacaali karo.
Waa Maxay Long COVID-19?
Long COVID-19 waa xaalad ay dadka qaar kala kulmaan calaamado joogto ah ama soo noqnoqda kadib markay ka soo kabsadaan caabuqa fayraska COVID-19. Calaamadahan waxay socon karaan bilo ama xitaa sannado, waxayna saameyn weyn ku yeelan karaan tayada nolosha qofka.
Calaamadaha Long COVID-19
Calaamadaha Long COVID-19 way kala duwanaan karaan waxayna ku xiran yihiin qofka, waxaana ka mid ah:
Daal joogto ah
Dhibaatooyin xagga neefsashada ah
Xanuunada murqaha iyo kala-goysyada
Madax xanuun
Dhibaatooyinka xusuusta iyo diirada
Dhibaatooyin xagga dareenka ah sida urka iyo dhadhanka oo luma
Sida Loola Tacaalo Long COVID-19
Maadaama Long COVID-19 ay tahay xaalad cusub, cilmi-baarista ku saabsan sida ugu wanaagsan ee loola tacaalo ayaa weli socota. Si kastaba ha ahaatee, waxaa jira tallaabooyin ay dadku qaadi karaan si ay u yareeyaan calaamadaha iyo inay hagaajiyaan tayada noloshooda:
1. Raacitaanka Talooyinka Dhakhaatiirta
Waa muhiim inaad la tashato dhakhtar haddii aad isku aragto calaamado muddo dheer ah kadib COVID-19. Dhakhtar ayaa kuu qori kara daaweyn ku saleysan calaamadahaaga gaarka ah.
2. Nasiino iyo Soo kabasho
Jirkaaga sii waqti uu ku soo kabto. Nasiino ku filan iyo hurdo tayo leh ayaa muhiim u ah soo kabashada.
3. Taageerada Bulshada iyo Caafimaadka Maskaxda
Wadahadalada kooxaha taageerada iyo la talinta caafimaadka maskaxda ayaa caawin kara dadka la tacaalaya saameynta maskaxeed ee Long COVID-19.
4. Jimicsi Fudud
Jimicsi fudud, sida socodka gaaban, ayaa laga yaabaa inay ka caawiso hagaajinta tamarta iyo yareynta qaar ka mid ah calaamadaha.
5. Cunto Nafaqo Leh
Cunista cuntooyin nafaqo leh ayaa taageeri kara nidaamka difaaca jirka iyo soo kabashada guud.
